The Noble Qur'an Encyclopedia

Yaa yãmb ɑ nebã! Zoe-y y Soabã, ad Dũni yikrã rigingã yaa yel-kãsenga.

Yaa raar ning fo sẽn na n yã pog-yẽsemd fãa sẽn na n fãsg a biig n lobe, tɩ sẽn da tʋt-a fãa pʋg na n yi. Fo na n yãa nebã tɩ b yirb wa b yũu rãam la b yaool n pa yũ rãam ye, la ad yaa Wẽnd naongã lɑ kεgengɑ.

Bee nebã pʋgẽ, ned sẽn maan tak-n-taar Wẽnd yellã pʋgẽ, tɩ ka tũ ne bãngr ye, la a tũud Sʋtãan fãa sẽn yaa tõtã.

B bʋʋme n rogl-a tɩ ned ning sẽn wa n lall-a, a na n menes-a lame la a peeg-a n tʋg bug-saalã nɑongẽ wã.

Yaa yãmb nebã, y sã n bee sik pʋg ne Dũni yikrã, bɩ y bãng tɩ Tõnd naana yãmb n yi tãndo, rẽ loogr poorẽ n yi mani, rẽ loogr poorẽ n yi zɩ-pelle, rẽ poorẽ n yi Nẽmd-võre naaneg sẽn pid la naaneg sẽn pa pidi, sẽn na yɩl n wĩnig yãmb (Tõnd pãnga), la D tabend rog-wʋʋgẽ wã bũmb ninga D sẽn tʋlle, n tʋg n tãag wakat sẽn yãke, rẽ poorẽ tɩ D yiis yãmb tɩ y yaa koamba, rẽ poorẽ tɩ y wa tʋg n ta ra-sãnde. Be yãmb pʋgẽ sẽn maand kaalem t'a ka ta ra-sãnd ye, la be yãmb pʋgẽ ned sẽn na n tɩ kʋʋl n tɩ ta a yõorã yaalg wakato, t'a le ka mi a minim zugẽ baa fʋɩ. Fo yẽta tẽn-gãngã t'a yaa sẽn kʋɩ n pelge, tɩ Tõnd sã n sik koom a zugu, la a sẽn wʋʋgd n pusi, n bul n yiis bõn-bundi toor-toore.

Woto tɩ bala yaa Wẽnd la Sɩda, yaa Yẽnd n vʋʋgd kũ-rãmba, la yaa Yẽ la bũmb fãa tõogda.

Ad dũni yikrã yaa sẽn wate, sik ka a pʋgẽ ye, la ad Wẽnd na n yika neb nins sẽn be yaadẽ wã.

Bee nebã sʋka, ned sẽn maan tak-n-taar Wẽn-yemgã yelle pʋga, tɩ pa yɩ ne bãngre, pa yɩ ne kãndgre, pa yɩ ne gaf vẽeneg me ye.

N põt a yublã sẽn na yɩl n menes (nebã) n yi Wẽnd sorã zugu, a tara naong sẽn ningd yãnd dũni kaanẽ, la yikrã daarã D na n leems-a-la saalã bugum.

Woto yaa fo nug sẽn tʋm (dũni wã) tɩ reng taoore, la ad Wẽnd pa wẽgd a yembsã ye.

Bee nebã pʋgẽ, ned sẽn tũud Wẽnd ne nao-yende, sõama sã n paam-a la a sẽn yõgend ne rẽnda; la zarbg sã n paam-a la a sẽn wẽnem a neng n leb poorẽ, a soab bõna dũni la laahre, woto yaa bõn sẽn vẽnege.

B tũudã zẽng sẽn pa Wẽnde, bũmb sẽn pa tõe n nams bãmba, a leb n pa tõe n naf-ba, woto yaa meneng sẽn zãr (sɩda).

B tũuda bũmb ning naongã sẽn pẽ n yɩɩd a nafa wã; lalld yɩ wẽnga, la tũud-n-taag yɩ wẽnga.

Ad Wẽnd kẽesda neb nins sẽn kõ sɩda la b tʋm tʋʋm-sõmsã arzãna, tɩ kʋɩls zoet a tẽngrã, ad Wẽnd maanda A sẽn rate.

Ned ning sẽn wa n tagsdẽ tɩ Wẽnd ka na n sõng-a ( nɑbiyɑɑmã) dũni kaanẽ la laahre, bɩ a bao wĩir n loe n rʋ saagẽ wã; rẽ loogr poor bɩ a fãsg (wĩirã) n gese rẽ yĩnga a rabsgã saasda yẽ sũ-puurã.

Yaa woto la Tõnd sik-a (Alkʋrãanã) Aayay sẽn yaa vẽenese, la ad Wẽnd kãndgda ned ninga A sẽn tʋlle.

Ad neb nins sẽn kõ sɩdã, la Yahuud-rãmba, la Sabɩ'ɩɩn-rãmba ( yɑɑ neb sẽn tũud nɑbiyɑɑm-dãmbɑ sãndɑ), la Nasaar-rãmba, la Magʋʋs-rãmba( Bug-tũudbã), la neb nins sẽn maan lagem-n-taarã, ad yaa Wẽnd n na n welg bãmb ne taab sʋk yikrã raare, ad Wẽnd yaa bũmb fãa kaset soaba.

Rẽ yĩnga fo pa yã tɩ bũmb nins sẽn be saasẽ wã la tẽngã zugu, la wĩntoogã la kiuugã la ãdsã la tãeensã la tɩɩsã la rũmsã (bõn-yãnemse) la nebã sẽn waoog fãa maanda Wẽnd suguud la? La naongã yɩɩ waagib ne neb wʋsg fãa. Ned ning Wẽnd sẽn faage, a ka tõe n paam waoogd ye; ad Wẽnd maanda A sẽn rate.

Woto yaa sul a yiib sẽn zabd taab Wẽnd (yembg) zugu, la neb nins sẽn kɩflã, b sẽe bugum fut n kõ-b tɩ b na n yeelge, la b na n kiigd ko-tʋʋls bãmb zutẽ wã.

Tɩ ko-tʋʋlgã na n yẽnegd bãmb pʋsã la b gãndã.

B leb n tara guud sẽn yaa kutu (tɩ Mɑlεk-rãmbɑ nɑn pãb b zutã ne rẽ).

B sã n wa rat n yi be fãa keelem yĩnga, b lebsd-b lame n yeel-ba:" lemb-y bug-yõogdgã naongo".

Ad Wẽnd kẽesda neb nins sẽn kõ sɩdã la tʋm tʋʋm-sõama wã Arzãna, tɩ ko-sood zoet a tẽngrã, b na n faas-b lame ne sãnem-zũy la koomẽ sãnem, la b yelg-b ne harɩɩr futu.

La b na n kãndg-b lame n tʋg koεεg sẽn yaa yɩlgemde, la b leb n kãndg-b n tʋg sor sẽn tar pẽgre.

Ad neb nins sẽn kɩflã la b gɩdgd Wẽnd sorã la (b gɩdgd) lohorom Miisrã Tõnd sẽn maan n kõ nebã: zem tɩ yaa neb nins sẽn zĩ beenẽ wã maa sẽn pɩʋʋgd n loogdẽ…Lɑ ned ning sẽn wa n rat n na n kɩll beene ne wẽgdo, Tõnd leemsd-a lame noɑng sẽn zabde.

(Tẽeg wakat ning) Tõnd sẽn wa n tees Roogã [Ka'abã] zĩig n wĩnig a ɭbraahɩɩm [n yeel-a]: "ra maan lagem-n-taar ne Maam baa fʋɩ, la yɩlg Mam Roogã neb nins sẽn maand-b Tawaafã, la sẽn yãs-b yĩngrã la suguud maandbã yĩnga''.

La moon n bool nebã tɩ b wa maan hagiimdã. B na n waa fo nengẽ, n kẽnd ne nao la rũm-zoamdg buud toor-toore, n yit zĩis sẽn zãr n wɑtẽ.

Sẽn na yɩl yɩ tɩ nafa-rãmbɑ yɩ b nifẽ, la b tẽeg Wẽnd yʋʋr rasem-dãmb b sẽn mi, A sẽn pʋɩ rũmsã n kõ-b tɩ b kʋ wã yĩngɑ, bɩ y yãk n rɩ la y kõ nin-bãan-ned la talga.

Rẽ poorẽ tɩ b saas bũmb ning b sẽn da gɩdg bãmb pĩndã ( n yɩlg b mense) la b pids b pʋlensã la b gilg Ro-kʋdrã.

Yaa woto, tɩ ned ning sẽn zɩsgd-a Wẽnd yel-gɩdgdɩ wã, a tara yel-sõma a Soabã nengẽ; la A maaname tɩ rũmsã yaa halaal ne yãmbã, sã n ka b sẽn winig-b yãmbã, bɩ y zoe n zãag rʋbsã rẽgdã la y zoe n zãag kaset zĩri yeelgo.

(Yɩ-y) wẽn-tũudba, ra maan-y lagem-n-taar ne-A ye, la ned ning sẽn maan lagem-n-taar ne Wẽnde, yaa wala a rʋʋ saagẽ wã n lʋɩ tɩ liuuli koak-a maa sebg rɩk-a n kẽng zĩig sẽn zulmi.

Yaa woto, tɩ ned ning sẽn wa n zɩsgd Wẽnd saglsã, ad a yaa sũyã wẽn-zoεεga.

Yãmb tara nafa (ne rũmsã) hal n tɩ tãag wakat sẽn yãke; rẽ poorẽ, b (Kʋʋbã) zĩig yaa Wẽnd Ro-kʋdrẽ wã.

Zãma fãa gilli, Tõnd maana tũudum tɩ yaa rũms kʋʋbo, sẽn na yɩl tɩ b tẽeg Wẽnd yʋʋrã A sẽn kõ bãmb rũmsã yĩnga, rẽnd yãmb Soabã yaa Soab a yembre, bɩ y sak n tũ-A. La kõ sik-m-mengã rãmb sũ-noogo.

Bãmb la neb ninsã tɩ sã n wa tẽeg Wẽnd yʋʋrã, b yĩnsã rigimdame, la b maand sugr ne yel nins sẽn paam bãmbã, la b yãnesd ne Pʋʋsgo, la b leb n yãkd Tõnd sẽn pʋɩ n kõ-bã pʋgẽ n maand nafre.

La Tõnd kõo yãmb yʋgma wã (la niisã) tũudum kẽer Wẽnd sẽn rɩglã yĩnga. Y tar-b lame tɩ b yaa yãmb arzεka. Bɩ y tẽeg Wẽnd yʋʋrã b zugu, b sã n wa loe b naoã [b kʋʋbã wakato], rẽ poorẽ, b sã n wa lʋɩ b lʋgrã zutu, bɩ y yãk n rɩ la y rɩlg nin-bãan-ned sẽn solg a meng la bõosda. Yaa woto la Tõnd wõr-b n kõ-yã, tɩ raar ninga y na pʋʋs barka.

Ad b nemdã la b zɩɩmã pa na n ta Wẽnd ye, ad yaa yãmb Wẽn-zoεεgã bal n tat-A; Yaa woto la Tõnd wõr-b n kõ yãmb sẽn na yɩl tɩ y zɩsg Wẽnde A sẽn kãndg yãmbã yĩnga. La kõ manegdbã koe-noogo.

Ad Wẽnd sõngda neb nins sẽn kõ sɩda, ad Wẽnd pa nong zãmb soab fãa sẽn yɑɑ yel-sõm-zɩt ye.

B kõo neb nins kɩfɩn-dãmbã sẽn zɑbd ne b rãmbã, tɩ b zab n fãag b mense, bala b wẽg-b lame, lɑ ad Wẽnd tara tõog n na n sõng-ba.

Bãmb la neb nins b sẽn yiis-b b zãksẽ, tɩ pa tũ ne hakε, rẽnda b sẽn yeele:" tõnd Soab la Wẽnde''. Wẽnd sã n da ka tusda nebã ne taaba, lak tɩ tũudum-zĩisẽ, la wẽnd roto, la Yahuud-rãmb tũudum zĩisi, la miisa, b sẽn tẽegd Wẽnd yʋʋrã wʋsg b pʋgẽ rag n na siigi, ad Wẽnd yaa pãng naab n yaa wilb naaba.

Neb nins tɩ Tõnd sã n zindg-b tẽngã zug n kõ-b pãnga, b yãnesda Pʋʋsg la b yãkd zaka, la b sagend ne manegre la b gɩdg n yi tʋʋm-kiti, la ad yεlã baasg be ne Wẽnde.

Lɑ b sã n yags foom bɩ f bãng tɩ sẽn reng taoore, a Nuuh la a Aad, la a Samuud nebã ra yagsame.

La a ɭbraahɩɩm la a Lʋʋt nebã.

La Madyan rãmba. B yagsa a Musa me, tɩ Mam yaoolg kɩfr-rãmbã, rẽ poorẽ tɩ Mam yõk-ba, la Mam yõkrã yɩɩ yõkr tεkẽ.

Sõor waoog tẽms Tõnd sẽn halke, b wẽgb yĩnga, tɩ b yaa sẽn lʋɩ b bεoong zugu, la kʋɩls sẽn base (kʋɩl-wãoose)! La gãsg sẽn me (n yi n base).

Bãmb pa na n kẽn tẽngã zug ne b sũyã n tagsdẽ la b tʋbã n kelgdẽ la? Ad zondlem pa nin sẽn pɑ ne ye, zondlem yaa sũy nins sẽn be yãtẽ wã sẽn ki.

B yãgda fo nengẽ tɩ f wa ne b naongã, la Wẽnd ka na n yidg A pʋlengã ye, la ad raar (a yembr) fo Soabã nengẽ yaa wala yʋʋm tusr yãmb nengẽ.

Tẽms sõor waoog M sẽn koll-b tɩ b yaool n yaa wẽgdba, rẽ poorẽ tɩ M yõk-ba. Ad yaa Mam nengẽ la lebgrã zĩiga.

Yeele: "Yaa yãmb nebã! Ad mam yaa bugsd vẽeneg yãmb yĩnga''.

Rẽnd neb nins sẽn kõ sɩdã la b tʋm sõma wã, b tara yaasfg la waoogr kũuni.

La neb nins sẽn kẽnd n rat n golem Tõnd Aaya-rãmbã, sẽn na yɩl n põsã, bãmb rãmb la Gεhɩɩm neba.

Lɑ Tõnd pa tʋms Tẽn-tʋʋm bɩ nabiyaam tɩ reng fo taoore, rẽndame t'a (sã n na n wa karem wahɩ wã) a Sʋtãan wat n tʋll n loba (sik nebã sũyẽ) a karengã pʋgẽ, tɩ Wẽnd yẽes a Sʋtãan sẽn lobd koees ninsã, rẽ poorẽ tɩ Wẽnd tablg A Aaya-rãmbã, Wẽnd yaa minim naaba, n yaa bʋʋd mita.

Sẽn na yɩl n maan a Sʋtãan sẽn lobd bũmb ningã tɩ yaa zarbg ne neb nins bãag sẽn be b rãmb sũyẽ wã, la sũ-koeems rãmbã. La ad neb nins sẽn wẽg b mensã bee tak-n-taar sẽn zãre.

La sẽn na yɩl tɩ bãngdbã bãng t'a (Alkʋrãanã) yaa sɩd n yi fo Soabã nengẽ, n paam n kõ-a sɩda, tɩ sũyã paam n yõgne, ad Wẽnd na n kãnda sɩd-kõtbã n tʋg sor sẽn yaa tɩrga.

Neb nins sẽn kɩflã pa bãk n be sik zug hal tɩ yikrã wa wa ne lingri, maa rɑ-kirã naongã wa wa-b nengẽ.

Ra-kãng raarã naamã yaa Wẽnd n so, A na n bʋʋ bãmb ne taab sʋka, neb nins sẽn kõ sɩdã la maan tʋʋm-sõmsã bee arzãn neemã wã pʋgẽ.

La neb nins sẽn kɩflã la b yags Tõnd Aaya-rãmbã, naon-faagdg be ne bãmba.

La neb nins sẽn maan Higrã wã, Wẽnd Sorã yĩngã, rẽ poorẽ tɩ b kʋ-b maa b ki, Wẽnd na n kõ-b-la pʋɩɩr sẽn yaa sõma, ad Wẽnd n yɩɩd pʋɩtbã ne sõmblem.

A na n kẽes-b lame yard kõom zĩiga, ad Wẽnd yaa minim naaba, n yaa sugr soab ne bas-tɩ-looge.

Ned ning sẽn wa n maan n rol wala b sẽn wẽg yẽ to-to wã, rẽ loogr poorẽ b sã n leb n wẽg-a, Wẽnd na n sõng-a lame, ad Wẽnd yaa yaafg la gaafar maanda.

Woto, tɩ bala Wẽnd n kẽesd yʋngã wĩndgã pʋgẽ, la A kẽesd wĩndgã yʋngã pʋgẽ, la ad Wẽnd yaa wʋmd n yaa neta.

Woto, tɩ bala yaa Wẽnd la sɩda la bãmb sẽn tũud bũmb ning zẽng sẽn pa Wẽndã, yẽ la zĩri, la ad yaa Wẽnd la zẽk wagell naaba.

Fo pa yã tɩ yaa Wẽnd n sikd koom sẽn yit saasẽ wã, tɩ tẽngã buli n lebg kẽega, ad Wẽnd yaa lomsd n yaa mita.

Yẽ n so bũmb ning sẽn be saasẽ la tẽngẽ, la ad Wẽnd seka A meng (n yi bõn-naandsã) n yaa pẽgr naaba.

Rẽ yĩnga fo pa yã tɩ yaa Wẽnd n nom n kõ yãmb bũmb nins sẽn be tẽngã zugu, la koglgã sẽn zoet mogrã zug ne Wẽnd yardo, la A gãt saagã t'a pa lʋɩt tẽngã zugu, rẽndame tɩ tũ ne A sor kũuni. Ad Wẽnd yaa nin-bãan-zoεt la yolsd ne nebã.

Yaa Yẽ n kõ yãmb vɩɩmã, rẽ poorẽ t'A kʋ yãmba, rẽ poorẽ t'A leb n vʋʋg yãmba; la ad ninsaal yaa sõm-zɩta.

Zãma faa Tõnd kõ-a-la Sãri tɩ b tũud-a, bi ned bɑɑ ɑ yembr ra wa maan foo tak-n-taar ne yellã ye, la bool n tʋg fo Soabã sorã zugu, ad fo bee sor sẽn yaa tɩrgẽ.

B sã n wa maan foom tak-n-taare, bɩ f yeele:" Wẽnd mii yãmb sẽn maand bũmb ningã,

Wẽnd n na n bʋ yãmb sʋk Yikrã raare yel nins zug yãmb sẽn da yɩ n yõsd taabã".

Fo ka mi tɩ Wẽnd n mi bũmb ning sẽn be saasẽ la tẽngã zugu? Ad woto bee Gafẽ, ad woto yaa naana ne Wẽnde.

La b tũuda zẽng sẽn pa Wẽnde, bũmb ning A sẽn ka sik daliil a zugu, la bũmb ning minim sẽn pa be b nengẽ, lɑ ɑd sõngr pa be ne wẽg-m-meng rãmbã ye.

B sã n wa karemd Tõnd Aaya-rãmbã b nengẽ, tɩ yaa vẽenese, fo nee kisgr kɩfr-rãmbã nensẽ; b pẽnegdame n dat n yõk neb nins sẽn karem Tõnd Aaya-rãmbã b nengẽ wã. Yeele: "m wĩnig yãmb wẽng sẽn yɩɩd rẽndã? Ad Wẽnd pʋlma bugmã neb nins sẽn kɩflã, ad lebgr zĩig yɩ wẽnga!"

Yãmb ɑ nebã! B gãnega bilgri, bɩ y kelg-a: ad bũmb nins yãmb sẽn tũud zẽng sẽn pa Wẽndã, b pa tõe n naan baa zõaag ye, ba tɩ b naag taaba, zõaag sã n fãag bũmb b nengẽ menga, b pa tõe n dig-a n reeg ye; baood yɩ valenga, b sẽn baood ned ning nengẽ wã me yɩ valenga!"

B pa waoog Wẽnd a waoogr sɩd-sɩd ye, ad Wẽnd yaa pãng kεgeng naaba, n yaa wilb naaba.

Wẽnd n tũusd malεk-rãmbã n maand Tẽn-tʋʋm-rãmba, la nebã sʋk me (Wẽnd n tũusd n maan Tẽn-tʋʋm-rãmba) ad Wẽnd yaa wʋmd n yaa neta.

A mii bũmb ning b sẽn tʋm tɩ loge, la b sẽn na n tʋme, la yεlã baasg pata Wẽnd nengẽ.

Yaa yãmb neb nins sẽn kõ sɩda! Maan-y ruku, la suguudu la tũ-y y Soabã, la y maan tʋʋm-sõma, tɩ tõe tɩ y tɩlge.

La y zab Wẽnd yĩnga, zabr tεkẽ, yaa Yẽnd n tũus yãmba, A pa maan diinã pʋgẽ weoogr ne yãmb ye, yaa y saamb a ɭbraahɩɩm sore, yẽnd n pʋd yãmb tɩ sak-n-tũ-rãmba (moeemba) gɑf-rãmb nins sẽn reng wãnde taoorã pʋgẽ la Alkʋrãanã pʋgẽ, sẽn na yɩlẽ tɩ Tẽn-tʋʋmã yɩ kaset soab ne yãmba, la yãmb me yɩ kaset rãmb ne nebã, la y tẽeg tɩrg ne Pʋʋsg la y yãk zaka, la y gãd (Wẽnd) sorã kãe-kãe; yaa Yẽnd la yãmb lallda, la lalld yɩ neema, sõngd me yɩ neema.